Phía Bắc Việt Nam không chỉ là nơi hội tụ thiên nhiên hùng vĩ mà còn là một đại ngàn của hương vị trà độc đáo. Những vùng núi cao đã tạo nên một “kho tàng” trà quý hiếm mà bạn không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Cùng Halosa tìm hiểu về 5 loại trà đặc biệt chỉ có ở các tỉnh phía Bắc Việt Nam, nơi mà hương vị và truyền thống văn hóa kết hợp một cách đặc biệt.

1. Trà shan tuyết

• Vị trí sản xuất: Vùng cao nguyên Mộc Châu, Sơn La.
• Đặc điểm:

Chè Shan Tuyết là loại chè đặc sản Việt Nam có búp to màu trắng xám, dưới lá chè có phủ 1 lớp lông tơ mịn, trắng nên người dân gọi là chè tuyết. Chè Shan Tuyết có mùi thơm dịu, nước vàng sánh màu mật ong. Chè được chế biến theo phương pháp thủ công của người dân tộc Tày, Mông, Dao.

Cây chè là loại cây cổ thụ, mọc cao đến vài mét, khi hái chè phải trèo hẳn lên cây. Có những gốc chè vài người ôm không xuể. Nằm ở khu vực có độ cao hơn 1200 mét, mây mù bao phủ quanh năm, sự chênh lệch về nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn cùng với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng tạo cho Chè Shan tuyết có chất lượng tốt. Chè Shan tuyết thông thường được canh tác hoàn toàn tự nhiên không sử dụng bất cứ một hóa chất hay phân bón nên được xem là chè sạch.

Chè shan tuyết cổ thụ được trồng lâu đời qua các thế hệ của người dân tộc Tày, Dao, Mông, có những vườn chè shan tuyết có tuổi thọ vài trăm năm, chè shan tuyết cổ thụ có nhiều ở các tỉnh Hà Giang, Bắc Kạn, Điện Biên, Lào Cai, Yên Bái.

2. Trà Bắc Tân Cương, Thái Nguyên

• Vị trí sản xuất: Thái Nguyên
• Đặc điểm:

Thái Nguyên có nhiều vùng trà với sản lượng và năng suất cao như: Đại Từ, Tân Cương, Đồng Hỷ, Phú Lương..vv trong đó vùng trà Tân Cương lại được đánh giá là ngon nhất. Được ưu ái bởi thiên nhiên, cùng với bàn tay chăm sóc và chế biến của con người, cây trà ở vùng Tân Cương sinh trưởng và phát triển rất tốt bởi vậy trà ở vùng này thơm ngon hơn hẳn trà của những nơi khác.

Trà Bắc Tân Cương Thái Nguyên có màu xanh đen, xoăn chặt, cánh chè gọn nhỏ. Khi pha nước chè rất trong, xanh, màu vàng nhạt. Nước chè có vị chát ngọt, mùi thơm dễ chịu hài hòa, có hậu ngọt tốt.

3. Trà đâm

• Vị trí sản xuất: Nghệ An
• Đặc điểm: 

Để có được bát nước chè đâm phải mất nhiều thời gian và công đoạn hơn so với pha chè xanh bình thường. Chè xanh chọn lá bánh tẻ, hái về đem rửa sạch, cho vào cối ống tre già giã nhuyễn. Nếu chọn lá già quá, nước chè sẽ bầm đen trông không ngon. Hoặc chè non quá, nước sẽ đắng chát.

Thứ chè xanh sóng sánh, thơm dậy mùi, khi uống ban đầu hơi đắng chát, nhưng đọng lại sau cùng là vị ngọt nơi đầu lưỡi. Dư vị đặc trưng của thứ nước đặc sản làm nên nỗi nhớ cho bất kỳ ai từng được một lần thưởng thức.

4. Trà bạng xứ Thanh

• Vị trí sản xuất: Thanh Hóa
• Đặc điểm: 

Trà bạng là biểu trưng cho cả xứ chè Thanh Hóa. Đây là thức trà gắn liền với đồng bào người Mường, Thái. Khác với những loại chè khác, chè Bạng có cách chế biến vô cùng độc đáo: nguyên liệu được chọn từ lá chè bánh tẻ, phơi khô rồi giã nát và đun lên uống. Do đó, chất trà đậm và giữ được hương vị chè tươi, thế nhưng chỉ cần bận nhấm nháp thêm chút bánh Lam bản địa, vị đắng chát sẽ được dung hòa.

Trà bạng xứ Thanh từng một thời vang danh với những vùng chè cổ được ghi vào dư địa chí. Là một trong những đặc sản tiến vui nổi tiếng khi xưa. Thế nhưng, ngày nay những dấu vết của những đồi chè còn lại không nhiều, phổ biến nhất chỉ còn lại những đồi chè phía bắc tỉnh.

5. Trà sen Tây Hồ

• Vị trí sản xuất: Tây Hồ, Hà Nội (Tràng An)
• Đặc điểm: 

Trà ướp sen Tây Hồ còn có các tên gọi là trà sen Hà Nội, chè ướp sen Hồ Tây là sản phẩm trà độc đáo bậc nhất của người Thăng Long- Hà Nội.Không ai biết trà ướp sen Tây Hồ, tinh hoa ẩm thực của người Tràng An có từ bao giờ. Ban đầu, Trà ướp sen là thức quà độc dành riêng cho giới vua quan, các gia đình danh gia vọng tộc của đất kinh kỳ. Nước trà đầu tiên thơm ngọt dịu mát của hoa sen, pha đến nước thứ 4 – 5 vẫn còn thơm ngon và bã trà vẫn còn mùi thơm ngọt của sen.

Ngày nay, thưởng thức trà ướp sen Tây Hồ, trà ướp bông sen đương là phong cách văn hóa quý phái của cán bộ, công chức và những người thành đạt Hà Nội, trở thành thức quà vô cùng ý nghĩa, đặc sắc.

Những loại trà này không chỉ là sự kết hợp tuyệt vời giữa hương vị và màu sắc thiên nhiên, mà còn là một phần không thể thiếu của văn hóa và cuộc sống của người dân vùng núi phía Bắc Việt Nam. Hãy thử những loại trà này khi bạn có cơ hội, và bạn sẽ trải nghiệm một phần đẹp và độc đáo của vùng núi nước ta.

_______________